Nasıl yardımcı olabilirsiniz?

İş yerinizdeki bir arkadaşınız sevdiği birini kaybetmişse ve siz ona yardım etmek istiyor ama bunu nasıl yapacağınızı bilemiyorsanız bu broşür sizin için yol gösterici olacaktır.

 

Önemli bir rolünüz var

 

Sizin iş arkadaşınıza vereceğiniz destek bu kötü yaşantıyı atlatmasında önemli bir rol oynayabilir. Önemli bir yakınını kaybetmiş ve keder içinde olan bir insanın yanında olmak, ona verebileceğiniz en değerli hediyedir. Yardım etmek için göstereceğiniz çabaların ona sağlayacağı yararları küçümsemeyin. Sizin destekleyici varlığınız, arkadaşınızın işe döndüğü ilk haftalar ve aylarda onun iyileşmesinde çok önemli rol oynayacaktır.

 

Cenaze törenine katılma

 

Ölen kişiyi şahsen tanımasanız da iş arkadaşınızın yakın akrabasıysa cenaze törenine katılmanız uygun olacaktır. İş arkadaşınız kaybından haberdar olmanızdan ve orada bulunmanızdan mutlu olacaktır.

 

İş arkadaşınızın yaşadıklarını anlamaya çalışın

 

İş arkadaşınız zor bir dönem geçirmektedir. Yas tutmak, çok normal ve gerekli bir ihtiyaç olmasına rağmen genelde acı verici ve korkutucudur. Arkadaşınız iş yerinde “normal” performansını gösteremeyecektir. Duyarlı olun, onun dikkatini toplamakta, kendini işine vermekte, bazı şeyleri hatırlamakta zorlanacağını ve motivasyonunun düşeceğini bilin. Sabırlı davranmaya ve her fırsatta ona yardımcı olmaya çalışın. Yas yaşantısı hakkındaki bilginizi artırmanız iş arkadaşınızın içinde bulunduğu durumu daha iyi anlamanıza yardımcı olacaktır.

 

İlişki kurun

 

Yas sürecinde arkadaşınıza ulaşmaya çalışın, onun size ulaşabileceğini düşünmeyin. Kaybının farkında olduğunuzu ve onu düşündüğünüzü hissettirin. Kaybından dolayı duyduğunuz üzüntüyü dile getirin ki arkadaşınız onu dinlemeye hazır olduğunuzu bilsin.

 

Bir dokunuş, bir göz kontağı ya da sıkı bir kucaklama, sözle ifade edilmek istenenlerden çok daha fazlasını anlatabilir. Eğer iş arkadaşınızla şahsi bir ilişkiniz yoksa diğer iş arkadaşlarınızla birlikte kendisine çiçek veya kart gönderebilirsiniz.

 

 

Yürekten dinleyin

 

Eğer arkadaşınız acısını sizinle paylaşmak isterse onu dinleyin. Sizin fiziksel varlığınız ve yargılamadan dinlemeniz önemli bir yardımdır. Ne söyleyeceğiniz konusunda fazla kaygılanmayın, onun söylediklerine kulak verin yeter. Arkadaşınız yaşadığı kayıpla ilgili olarak aynı şeyleri tekrar tekrar anlatabilir, sabırla dinleyin, bu iyileştirici bir süreçtir.

 

Basmakalıp sözlerden kaçının

 

Sözcükler, özellikle klişeler yasta olan bir kişi için çok acı verici olabilir. Klişeler genelde zor gerçekleri çözümlemeye yönelik basit yorumlardır. Yasta olan bir kişiye “Zaman her şeyi unutturur”, “Allah sevdiği kulunu üzermiş” gibi basmakalıp sözler söylemek yapıcı değildir. Aksine çok gerçek ve acı verici bir kaybın önemini küçümsediği için kırıcıdır.

 

Yas Bazen Daha Yoğun Yaşanacaktır

 

Yastaki iş arkadaşınızın derin üzüntüye kapıldığı zamanlar olabilir. Bazen tanıdık bir ses, bir koku arkadaşınıza yaşadığı kaybı hatırlatarak onun yasa boğulmasına neden olabilir. Kendinizi çaresiz hissedebileceğiniz böyle anlarda arkadaşınızın üzgün hissetmesine izin verin. Bilmelisiniz ki, gözyaşları, ölüm karşısında duyulan acıyı ifade etmenin doğal ve uygun bir yoludur.

 

Yargılayıcı Olmayın

 

Bazı kişiler sevdikleri birinin ölümünden sonra işyerine döner ve “her şey yolundaymış” gibi davranabilirler. Böyle bir durumda iş arkadaşınızı hemen işinin başına döndüğü için yargılamayın. Bazen iş yerinin rutini kişiye destek ve rahatlama sağlar. Ancak arkadaşınız daha sonra sizinle acısını paylaşmak isteyebilir, buna hazır olun.

 

Destek sistemini harekete geçirin

 

Eğer uygunsa, destek sağlayabilecek diğer iş arkadaşlarınızı, yastaki arkadaşınızın kaybından ve desteğe ihtiyacı olduğundan haberdar edin. Böylece daha duyarlı bir iş ortamı yaratılabilir.

 

Eğer yönetici iseniz

 

Yasta olan kişiye yeni görev ve sorumluluklar verirken dikkatli olun. Esnek bir personel politikası izlenmesi yasta olan kişinin bu acılı dönemini atlatmasına yardımcı olacaktır.

 

Eğer işyerindeki genel tutumun yasta olan kişiye yardımcı olmadığını düşünüyorsanız yönetici olarak sizin, onun ihtiyaç duyduğu kolaylıkları sağlamanız uygun olacaktır. Aksi halde yastaki kişi etkili bir biçimde işlerini sürdüremeyebilir.

 

Eğer ölen kişi iş arkadaşınızsa

 

Eğer ölen kişi iş arkadaşlarınızdan birisi ise kendiniz yas yaşayacaksınız. Kendinizi sürekli onu düşünürken bulabilirsiniz. Sanki ölümü engelleyebilirmişsiniz gibi suçluluk duyabilirsiniz. Eğer ani ya da genç birisinin ölümü ise kızgınlık duyabilirsiniz. Tüm bu yas duyguları gerekli ve normaldir. Konuşabileceğiniz birisini bulun, bu kişi özellikle sizinle aynı duyguları yaşayan başka bir iş arkadaşınız olabilir. İş arkadaşınızın ölümüyle ilgili olarak yaşadıklarınızı aileniz ve arkadaşlarınızla açıkca konuşun.

 

Kaybın önemini anlamaya çalışın

 

İş arkadaşınız sevdiği birini kaybettikten sonra yaşamındaki bir çok şeyi yeniden yapılandırmak zorunda kalacaktır.

 

Unutmayın ki, yas bireye özgüdür. Kişilerin ölüm karşısında gösterdikleri tepkiler birbirinden farklıdır. Sabırlı olun. Yastaki kişiyi belli bir sürede iyileşmeye zorlamayın.

 

Tüm yardım çabalarınızda duyarlı, nazik ve şefkatli olmaya çalışın.

"Yas uzun ve acı verici bir yolculuktur. Yasta olan kişinin iş arkadaşı olarak, bu yolculuğun daha başa çıkılır hale gelmesine yardımcı olmayı üstlenebilirsiniz.

Arkadaşınıza ne kadar üzgün olduğunuzu ifade edin ve konuşmak isterse onu dinleyin.

 

Zor anlarında size kolayca ulaşabilsin. Desteğiniz onun için hayal edemeyeceğiniz kadar yararlı olacaktır."

 

B.C. BEREAVEMENT FOUNDATION

P.O. BOX 53530, 984 W. BROADWAY

VANCOUVER, B.C. V5Z 1K7 604-738-9950

TOLL FREE 1-877-779-2223

ÇEVİREN: TED Ankara Koleji Vakfı Danışma ve Rehberlik Merkezi

© TED ANKARA KOLEJİ,2000